Gökhan Yorgancıgil

Öykü anlatıcılığı işini yapan, yapmak isteyenler için kılavuz olabilecek bir cümledir: Kötü öykü yoktur. öykü anlatıcılığının değişik formları olabilir ama bir öykü anlatmak temelde aynı şeydir, basittir. Seyircinizi etkilemek istersiniz. Hayatlarında değişiklik oluşturmak derdindesinizdir. Çünkü siz de bazı öyküleri okuduğunuzda ya da izlediğinizde etkilenmiş ve hayatınızda “bir şeyler” değişmiştir. Bir öykü bir insanı ne kadar değiştirebilir? Heralde bu soruya verilecek cevaplar sayısız. Ne var ki ister estetik gerekçelerle, isterse hayatın pratiklerini ilgilendiren gerekçelerle olsun iyi bir öykü insanda kalıcı etkiler yapar. 

İtalyan oyun yazarı Carlo Gozzi‘nin anlatılan tüm öyküleri tasnif ve indirgeme amacını geliştirip son haline getiren Georges Polti bütün öyküleri 36 dramatik durum başlığı altında bir listeye indirgemiştir. Robert McKee bu durumların bugün bazılarının geçerliliğini yitirdiğini söylüyor, doğrudur.

Nihayetinde bir yazar olarak elinizdeki öykü 36 durumdan birine indirgenebilmektedir. O halde durmaksızın birbirlerinin tekrar eden öyküleri iyi ya da kötü yapan şey nedir? Bütün öyküler temelde klişeyse iyi yazar kime denir? Cevap hayatın kendisinde saklı. İnsanın yaşadıkları, hissettikleri, -distopik bir evrende bile- sonsuz seçenekler sunabiliyor, insan en az iki durum ya da şey arasında tercih yapabiliyorsa iyi öyküler anlatılabilir demektir.

Bu bağlamda kötü öykü yoktur, tembel yazar vardır. Çünkü her öykü, anlatıcısının emeğiyle, şekillenir; olaylar ve karakterler, çöp sepeti buruşturulup atılmış kağıtlarla dolu yazarların maharetiyle tercihlere ve tereddütlere dönüşür. Olgunlaşmanın yolu da bu değil midir?